Kefil kuruluşların, belli hallerde, ATA Karnesi, CPD Karnesi, TIR Karnesi ve Yabancı Taşıtlar Geçici Giriş Karnesi kapsamında yapılan gümrük işlemlerinden doğan gümrük vergilerinin ödenmesi hususunda sorumlulukları bulunmaktadır. ATA Karnesi ve TIR Karnesi kapsamında eşya taşıyanlara kefil kuruluş, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’dir. CPD Karnesi ve Yabancı Taşıtlar Geçici Giriş Karnesi kapsamında kefil kuruluş ise Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu’dur.
a. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği
a. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB)
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB), 5590 sayılı "Ticaret Ve Sanayi Odaları", "Ticaret Odaları", "Sanayi Odaları", "Deniz Ticaret Odaları", "Ticaret Borsaları" Ve "Türkiye Ticaret, Sanayi, Deniz Ticaret Odaları Ve Ticaret Borsaları Birliği" Kanunu[1] ile kurulmuştur. Bu Kanun, 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanunu[2] ile yürürlükten kaldırılmıştır.
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanunu’nun 54’üncü maddesi gereğince; “odalar ve borsalar arasındaki birlik ve dayanışmayı temin etmek, mesleğin genel menfaatlere uygun olarak gelişmesini sağlamak, oda ve borsa mensuplarının meslekî faaliyetlerini kolaylaştırmak, bunların birbirleriyle ve halk ile olan ilişkilerinde dürüstlüğü ve güveni hâkim kılmak üzere, meslek disiplinini ve ahlâkını korumak, ülkenin kalkınması, ekonominin gelişmesi için gerekli çalışmaları yapmak ve bu Kanunda belirtilen hizmetleri yerine getirmek amacıyla kurulan, tüzel kişiliğe sahip, kamu kurumu niteliğinde meslek üst kuruluşudur”.
Türkiye Odalar Birliği’nin görevleri Kanun’un 54’üncü maddesinde tek tek sayılmıştır. Bunlardan biri de “Uluslararası anlaşmalar gereği, elektronik ortam dâhil TIR ve ATA karneleri, menşe şahadetnameleri, dolaşım belge ve sertifikalarının basımı, dağıtımı ve uygulamalarına ilişkin hizmetler ile EAN -UCC çizgi kod sistemine ilişkin çalışmaları yürütmek”tir (TOBBOBK). Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği tarafından onaylanacak ve verilecek belgeler ve hizmetlerden biri de “TIR ve ATA karneleri ile EAN-UCC çizgi kod sistemine ilişkin hizmetler”dir (TOBBOBK m. 71/e).
aa. ATA Karnesi
aa. ATA Karnesi
ATA Karnesi, ATA Karneleri Hakkındaki Gümrük Sözleşmesi ile Geçici İthalat Sözleşmesi çerçevesinde düzenlenen belge olarak tanımlanmaktadır (GY m. 3/1-a). ATA karneleri “Uluslararası Geçici İthalat Sözleşmesi (kısaca İstanbul Sözleşmesi) ve Ekleri kapsamında, taraf ülkeler arasında, başka herhangi bir belgeye gerek duyulmaksızın, eşyanın geçici olarak ithalat ve ihracatını sağlayan gümrük belgeleri” olarak da tanımlanmaktadır[3].
Geçici İthalat Sözleşmesi kapsamında kullanılan ATA Karnesi transit beyanı olarak kullanılmaktadır (GY m. 213/1-c). Geçici İthalat Sözleşmesi kapsamında transit rejimine tabi eşyanın taşınmasında, Sözleşme hükümleri uygulanmaktadır. ATA Karnesi kapsamında gerçekleştirilen bir transit işlemi ile ilgili olarak bir usulsüzlüğün belirlenmesi halinde, ödenmesi gereken gümrük vergilerinin tahsili ve ceza takibine ilişkin işlemler, taraf olduğumuz uluslararası sözleşme hükümleri saklı kalmak kaydıyla Ticaret Bakanlığı tarafından belirlenmektedir (GY m. 217). Yönetmelik’le Ticaret Bakanlığı’na tanınan yetkinin kapsamı oldukça geniş olup keyfi işlemlere sebep olması ihtimal halindedir. Ayrıca bu yetkinin kanunla tanınması gerekirken yönetmelikle tanınması kanunilik ilkesini ihlal etmektedir.
ATA Karnesi ile beyan konusunda Gümrük Yönetmeliği’nin 382’nci maddesi şu şekilde düzenlenmiştir:
“(1) Gümrük idaresi, Eşyaların Geçici Kabulü İçin ATA Karneleri Hakkındaki Gümrük Sözleşmesi veya Geçici İthalat Sözleşmesine taraf bir ülke tarafından düzenlenmiş, kapak sayfasının ilgili bölümü çıkış ülkesi gümrük yetkilileri tarafından onaylanmış ve Türkiye Gümrük Bölgesinde geçerli olduğu anlaşılan karneleri kabul eder.
(2) Geçici ithalatın ATA karnesi kapsamında yapılması halinde, ayrıca başka bir belge ve teminat aranmaksızın işlem yapılır.
(3) Taraf olduğumuz uluslararası sözleşme hükümlerine göre düzenlenmiş ATA karnesinin ibrazı rejim için izin talebi ve karnenin tescili ise, geçici ithalat rejimine giriş izni olarak kabul edilir.”
ATA Karnesi konusunda yetkilendirilmiş ulusal kefil kuruluş Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği, uluslararası kuruluş ise Uluslararası Ticaret Odası – Dünya Odalar Federasyonu’dur (WCF). Ulusal kefil kuruluş olan Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği, ATA Karnesi kapsamında faaliyetlerle ilgili olarak Türkiye’de doğan yükümlülükleri yerine getirmekle sorumludur[4]. Türkiye’nin de taraf olduğu Geçici İthalat Sözleşmesi gereğince Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’nin sorumluluğu, müşterek ve müteselsil sorumluluk olmakla birlikte ithal vergi ve resim tutarının % 10 fazlasıyla sınırlandırılmıştır[5]. Ayrıca cezalardan da sorumlu tutulmamıştır. “ATA karnesi ile yurda geçici olarak ithali yapılan eşyanın yurtta kalma süresinin bitmesini müteakip yurtdışı edilmediğinin tespiti üzerine, söz konusu eşyanın tekrar ihraç edildiği veya ATA karnesinin usulüne uygun olarak diğer bir surette mükellefiyetten ibra olunduğu hususunda kefil kuruluş tarafından 6 aylık süre içerisinde delil verilmediğinden bahisle düzenlenen ödeme emrinin iptali istemiyle” açılan davanın reddi neticesinde Danıştay tarafından temyiz talebi reddedilmiştir. Ancak karşı oyda “uyuşmazlık konusu ATA Karnesinin eşyanın yeniden ihraç edildiğine ilişkin nüshasının Fransa gümrük idaresince onaylandığı görülmüş olup, bu kapsamda Mahkemece eşyanın ihraç edildiği iddiasının yukarıda değinilen 6183 sayılı Kanun'un 58. maddesinde öngörülen "borcum yoktur" iddiası kapsamında değerlendirilip, eşyanın ihraç edilip edilmediği hususunda yapılacak inceleme sonucunda uyuşmazlığın çözümlenmesi suretiyle karar verilmek üzere davacı kuruluşun temyiz isteminin kabulü”ne değinilerek Mahkemece yapılan incelemenin eksik olduğu ve ihracatın yapılıp yapılmadığını araştırılması gerektiği üzerinde durulmuştur[6]. Nitekim ihracatın gerçekleşmediği iddiasının açıklığa kavuşturulması ve buna göre karar verilmesi gerekirdi.
bb. TIR Karnesi
bb. TIR Karnesi
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’nin kefil kuruluş olduğu bir diğer belge ise TIR Karnesi’dir. Kefil kuruluş olarak Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği, eşya için doğabilecek vergilerin ödenmesinin teminatını vermektedir[7]. TIR Sistemi, “ülkeleri transit geçebilmek için gerekli olan ve risk sayılan gümrük vergi ve resimlerini kapsayan garantileri”[8]sağlamaktadır. TIR Karnesi kapsamında transit rejimine tabi eşyanın taşınmasında, TIR Sözleşmesi hükümleri uygulanmaktadır (GY m. 216).
TIR Karnesi kapsamında taşınan eşya için gümrük vergisi yükümlülüğünün doğması halinde gümrük idaresi tarafından ulusal kefil kuruluşa başvurulabilmektedir[9]. Kefil kuruluşun sorumluluğu müşterek ve müteselsil sorumluluktur. Ancak kefil kuruluşun sorumluluğu gümrük müşavirleri ya da diğer yükümlülerin sorumluluğundan farklılık arz etmektedir. Asıl vergi yükümlüsüne gitmeden evvel kefil kuruluş olan Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’nin sorumluluğuna gidebilmek mümkün değildir.
Nitekim Danıştay tarafından “…davacı adına kefil kuruluş olması nedeniyle dava konusu ek tahakkuk kararının alındığı görülmekle birlikte dava konusu vergilerin kefil kuruluştan istenmeden önce asıl sorumlu şirketten tahsili yoluna gidilmesinin gerektiği, bu durumda, asıl borçlu şirket nezdinde takip yolları tüketilmeden davacı adına alınan ek tahakkuk kararında hukuka uyarlık görülmediği…” şeklinde karar verilmiştir[10].
Başka bir kararda da “uyuşmazlıkta, davalı idarece kefil kuruluştan ödeme talebinde bulunulmadan önce kamu alacağının öncelikle karne hamili tarafından ödenmesinin gerekli hale gelmesi ve mümkün olduğu ölçüde karne hamilinden tahsili gerekmesine karşın, karne hamili adına yapılan tahakkuka vaki itirazın reddine dair kararın iptali istemiyle açılan ve tahsil işlemlerini durduran dava sonuçlanmadan ödenmesi gerekli hale gelmeyen gümrük vergilerinin tahsili amacıyla kefil kuruluş sıfatıyla davacı adına tesis edilen işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı”na hükmedilmiştir[11].
Transit işleminin usulüne uygun olarak gerçekleştirilmediğinin tespit edilmesi durumunda tahsilat işlemi başlatılmaktadır. Gümrük idaresi tarafından, kesinleşmiş gümrük vergileri ve diğer yükler için, Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun gereğince kefil kuruluş nezdinde tahsilat işlemi başlatılmaktadır. Ortak transit rejimi kapsamı işlemlerde kefil kuruluştan tahsilatın yapılabilmesi için, gerekli bildirimlerin öngörülen sürelerde kefile yapılmış olması gerekmektedir. Kefil kuruluş tarafından da süresi içinde ödenmeyen gümrük vergileri ve diğer yükler için kefil nezdinde Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun gereğince takip yapılmaktadır. Kefil kuruluş tarafından verilen teminatın yeterli olmaması halinde kalan tutardan kefil kuruluş sorumlu olmadığı için vergi yükümlüsünden tahsil yoluna gidilmektedir (GY m. 244). Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’nin sorumluluğu 100.000 Euro ile sınırlandırılmış olup cezalardan ise Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği sorumlu tutulmamıştır[12].
Danıştay tarafından “… Gümrük Müdürlüğü tarafından tescil edilerek … Gümrük Müdürlüğüne sevk edilen … sayılı TIR karneleri muhteviyatı eşyanın çifte fatura kullanılarak varış gümrük idaresine bağlı antrepolar yerine yurt içinde bir başka yere boşaltıldığının tespit edildiğinden bahisle yapılan tahakkukun taşıyıcı firma olan … Lojistik Anonim Şirketine tebliği üzerine Mahkemelerinin 2018/370 esasına kayıtlı dosyasında dava açıldığı, TIR Sözleşmesi hükümlerine göre asıl sorumlu nezdinde ödenmesi gerekli hale gelmeyen vergilerin kefil kuruluş sıfatıyla davacıdan tahsili için düzenlenen ödeme talebinde hukuka uyarlık bulunmadığı” şeklinde verilen vergi mahkemesi kararı onanmıştır[13].
b. Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu
b. Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu (TTOK)
Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu (TTOK), 6 Kasım 1923’te “Türk Seyyahin Cemiyeti” adıyla Atatürk'ün talimatıyla milletvekili Reşit Saffet Atabinen öncülüğünde kurulmuştur. Türkiye’nin turizm, kültür-sanat ve otomobil alanlarında kalkınması amacıyla faaliyet gösteren bir sivil toplum kuruluşudur. 1930 yılından bu yana kamu yararına çalışan dernek statüsündedir[14].
Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu; Uluslararası Otomobil Federasyonu (Fédération Internationale de l'Automobile-FIA), Dünya Turizm ve Otomobil Kuruluşu (Organisation Mondiale du Tourisme et de I’Automobile-OTA) ve Uluslararası Turizm Birliği’nin (Alliance Internationale de Tourisme – AIT) üyesidir.
Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu’nun Tüzüğü’nün 7’nci maddesinde Kurum’un amaçları açıklanmıştır. “Derneğin amacı; Türkiye’de turizmin gelişmesine çalışmak; anıtları ve tarihi eserleri kurtararak yaşama kazandırmak; güzel sanatları ve musikiyi desteklemek, otomobil sporlarının gelişmesine katkı sağlamak, karayolu trafiğinin çağdaş standartlara varmasına yardımcı olmak; eğitim, kültür, sanat, spor, edebiyat, tarih alanlarında çalışmalar yürütmek suretiyle halkın kültür ve yaşam seviyesini yükselmesine katkıda bulunmaktır.” Kurumun faaliyetleri arasında “Gümrük kapılarında, iskele ve limanlarda, uçak ve helikopter terminallerinde ve gerek görülen diğer yerlerde Kuruma ait özel tipte inşa edilecek binalarda, turistlere yol ve rehberlik hizmeti sunmak” ve “Taşıt araçları ile yapılacak uluslararası yolculukların gereği olan belgeleri vermek ve icabında gümrük konusunda garanti üstlenmek” yer almaktadır (Tüzük m. 8).
Gümrük Kanunu’nda ve/veya Gümrük Yönetmeliği’nde Türkiye Turing Otomobil Kurumu’na ilişkin herhangi bir düzenleme bulunmamaktadır. Bu sebeple kanuniliği hususunda bir an için şüphe duyulsa bile Geçici İthalat Sözleşmesi’nde aranan şartları sağlayan tek ulusal kefil kuruluşu Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu’dur. Anayasa’nın 90’ıncı maddesinin 5’inci fıkrası şu şekildedir: “Usulüne göre yürürlüğe konulmuş milletlerarası andlaşmalar kanun hükmündedir. Bunlar hakkında Anayasaya aykırılık iddiası ile Anayasa Mahkemesine başvurulamaz.” Bu sebeple Türkiye’nin de tarafı olduğu Geçici İthalat Sözleşmesi kanun hükmünde olup buna istinaden Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu’nun kefilliği hususunda kanuni dayanağının olmadığını söylemek mümkün değildir.
aa. CPD Karnesi (Gümrüklerden Geçiş Karnesi)
aa. CPD Karnesi (Gümrüklerden Geçiş Karnesi)
Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu, CPD (Carnet de Passages en Douane) Karnesi konusunda kefil kuruluştur. CPD Karnesi ya da Gümrüklerden Geçiş Karnesi “ticari ve özel kullanıma mahsus kara taşıtları için ulusal ve uluslar arası kefil kuruluşlarca verilen teminat hükmünde olan belge” olarak tanımlanmaktadır (GY m.3/1-ğ). CPD Karnesi, Geçici İthalat Sözleşmesi gereğince taşıtların geçici ithalatında kullanılmaktadır.
CPD Karnesi kapsamında taşınan eşya için gümrük yükümlülüğünün doğması halinde gümrük idaresi tarafından ulusal kefil kuruluş olan Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu’na başvurulabilmektedir. Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu’nun sorumluluğu müşterek ve müteselsil sorumluluktur. Gümrük idaresi, vergi yükümlüsüne ya da kefil kuruluş olan Türkiye Turing Otomobil Kurumu’na başvurabilmektedir. Hatta her ikisine aynı anda dahi başvurabilmektedir. Taraflardan birinin ödemesi halinde borç diğer taraf bakımından da ortadan kalkmaktadır. Ancak Geçici İthalat Sözleşmesi gereğince vergi sorumluluğu en fazla vergi tutarı ve faiziyle sınırlandırılmıştır[15].
Başbakanlık tarafından 2009 yılında “Gümrük Yönetmeliğinin 454 üncü, 455 inci ve 456 ncı maddelerinin verdiği yetki üzerine Türkiye Turing ve Otomobil Kurumunca düzenlenen triptik karnesi, gümrüklerden geçiş karnesi ve yabancı taşıtlar için geçici giriş karnesine ilişkin işlemlerin kamu hizmeti imtiyaz sözleşmesi konusu olup olmadığı konusunda düşülen duraksamanın giderilmesi” amacıyla Danıştay’dan görüş talep edilmiştir. Danıştay 1’inci Daire tarafından “Türkiye Turing ve Otomobil Kurumunun kefaleti altında AIT ve FIA üyesi yabancı otomobil kulüpleri tarafından düzenlenen Gümrükten Geçiş Karnesi (CPD) ile yurda giriş yapan özel ve ticari taşıtlara ilişkin takibat işlemleri, 7/14975 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı eki "Özel Karayolu Araçlarının Geçici İthaline Dair Gümrük Sözleşmesi" ile 2005/8513 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı eki "Ticari Karayolu Taşıtlarının Geçici İthaline İlişkin Gümrük Sözleşmesi" hükümleri kapsamında yapılmakta olup, her iki sözleşme hükümlerini de kapsayan, 2004/7905 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı eki "Geçici İthalat Sözleşmesi"nin birinci maddesinin (d) bendinde; Geçici İthalat Belgeleri "Eşyanın (taşıma araçları dahil) ayniyet tespitine yarayan ve gümrük vergileri ve ithalatta alınan diğer vergilerin uluslararası alanda geçerli şekilde teminata bağlandığını gösteren, gümrük beyannamesi olarak kabul edilen, uluslararası bir gümrük belgesi; anlamına gelir." şeklinde tanımlanmıştır.
…
İçişleri Bakanlığı tarafından düzenlenen 21.2.2005 tarih ve 25/1 sayılı inceleme-araştırma raporu üzerine Gümrük Yönetmeliğinin 454 üncü, 455 inci ve 456 ncı maddelerinin verdiği yetki uyarınca Türkiye Turing ve Otomobil Kurumunca triptik karnesi, gümrüklerden geçiş karnesi ve yabancı taşıtlar için geçici giriş karnesi düzenlenmesine ilişkin hukuki uygulamanın devamı ya da Ülkemizin taraf olduğu uluslararası sözleşmeler de dikkate alınmak suretiyle pozitif hukukta yapılacak değişikliklerle bu uygulamaya son verilmesi ve anılan hizmetlerin doğrudan kamu otoritesince veya imtiyaz sözleşmesiyle anılan hizmetlerin özel hukuk tüzelkişileri eliyle gördürülmesi konusunda bir irade ortaya konulmadan, Gümrük Müsteşarlığı Hukuk Müşavirliği ve Başbakanlık Hukuk Müşavirliğinin görüşleri de alınmadan, bu işlemlerin kamu hizmeti imtiyaz sözleşmesine konu olup olamayacağı hususunda düşülen duraksamanın giderilmesi istemi hakkında görüş bildirilmesine olanak bulunmadığı sonucuna varılarak dosyanın Başbakanlığa iade edilmek üzere Danıştay Başkanlığına sunulmasına” şeklinde görüş verilmiştir[16].
bb. Yabancı Taşıtlar Geçiş Giriş Karnesi
bb. Yabancı Taşıtlar Geçiş Giriş Karnesi
Yabancı Taşıtlar Geçiş Giriş Karnesi “Türkiye Gümrük Bölgesi dışında yerleşik kişilerden Türkiye’ye belirli bir süre görev yapmak veya öğrenimde bulunmak için gelenler ile Türkiye’de geçici olarak oturma iznine haiz olan yabancıların ikamet yerlerinde adlarına kayıtlı özel kullanımlarına mahsus kara taşıtları için ulusal kefil kuruluş tarafından verilen ve yalnız Türkiye için geçerli olan teminat hükmünde belge” olarak tanımlanmıştır (GY m. 376/1-j).
Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu, Yabancı Taşıtlar Geçiş Giriş Karnesi konusunda ulusal kefil kuruluşudur. Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu tarafından da Yabancı Taşıtlar Geçici Giriş Karnesi, “27.10.1999 tarihli 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 130 ve 131. maddelerinden yararlanmak suretiyle, Gümrük Kanunu’na istinaden çıkarılmış, 07.10.2009 tarih ve 27369 mük. Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren Gümrük Yönetmeliği’nin 376/j maddesinde tanımlanan, yabancıların ikamet yerlerinde adlarına kayıtlı özel kullanımlarına mahsus taşıtlarını ülkemizde kullanabilmelerini sağlayan, Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu tarafından düzenlenen teminat hükmünde belge” olarak tanımlanmış olup “Mavi Karne” olarak da adlandırılmaktadır[17].
Yabancı Taşıtlar Geçiş Giriş Karnesi kapsamında Türkiye’ye gelen taşıt, belirlenen sürede ihraç edilmemişse ve üç aydan fazla aşılmamışsa altı kaç usulsüzlük cezası uygulanmaktadır (GK m. 241/5-b). Eğer üç aydan fazla süre geçmişse gümrük vergilerinin dörtte biri oranında idari para cezası uygulanmaktadır (GK m. 238/1-b). Kefil kuruluş olan Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu’nun vergilerden ötürü sorumluluğu bulunmakla birlikte cezalardan ötürü sorumluluğu bulunmamaktadır.
[1] 08.03.1950 tarih ve 5590 sayılı "Ticaret Ve Sanayi Odaları", "Ticaret Odaları", "Sanayi Odaları", "Deniz Ticaret Odaları", "Ticaret Borsaları" Ve "Türkiye Ticaret, Sanayi, Deniz Ticaret Odaları Ve Ticaret Borsaları Birliği" Kanunu, (R.G. 15.03.1950 – 7457).
[2] 18.05.2004 tarih ve 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanunu, (R.G. 01.06.2004 – 25479).
[3] https://tobb.org.tr/TIRIslemleriMudurlugu/ATA/Sayfalar/ATANedir.php, (erişim tarihi: 30.06.2024).
[4] Ayrıntılı bilgi için bkz: https://www.wcoomd.org/en/about-us/legal-instruments/~/media/2D53E23AA1A64EF68B9AC708C6281DC8.ashx, (erişim tarihi: 30.06.2024).
[5] Geçici İthalat Dair İstanbul Sözleşmesi EK – A m. 8.
[6] Dş. 7. D. 21.10.2020 tarih, 2016/4579E. ve 2020/4132K.
[7] Yerci, s. 547.
[8] https://tobbtir.tobb.org.tr/Portal/Icerik/tir-sisteminin-amaci-ve-faydalari/5, (erişim tarihi: 30.06.2024).
[9] Dağkıran Emine Bilgehan – Yağmur Melek, Gümrükte Teminat Mevzuat ve Uygulama Rehberi, Hermes Dağıtım, Ankara 2017, s. 88.
[10] Dş. 7. D. 14.12.2021 tarih, 2018/1450E. ve 2021/5592K.
[11] Dş. 7. D. 27.03.2023, 2020/1203E. ve 2023/1726K.
[12] Ayrıntılı bilgi için bkz: https://tobbtir.tobb.org.tr/Portal/AnaSayfa, (erişim tarihi: 01.07.2024).
[13] Dş. 7. 27.03.2023 tarih, 2020/3728E. ve 2023/17127K.
[14] Ayrıntılı bilgi için bkz: https://www.turing.org.tr/ttok/, (erişim tarihi: 01.07.2024).
[15] Geçici İthalat Sözleşmesi Ek – A, m. 8/2.
[16] Dş. 1. D. 25.05.2009 tarih, 2009/556E. ve 2009/865K.
[17] https://www.turing.org.tr/ytggk-mavi-karne/, (erişim tarihi: 01.07.2024).
Comments